هر سال با فرارسیدن فصل بهار، گروه کثیری از مردم، جهت گردش و تفریح به دامن طبیعت روی می‌آورند. زیبایی و جذابیت طبیعت در بهار به وجود پوشش گیاهی، گل‌های رنگارنگ و متنوع، چشمه‌سار‌ها، حیوانات، پرندگان و... بستگی دارد. کسی حق ندارد با استفاده‌ی غیراصولی، آلوده کردن، تخریب طبیعت و شکار بی‌رویه، مردم را از استفاده، مشاهده، تفریح و لذّت‌ بردن از طبیعت و مناظر زیبای آن محروم نماید. ما در استفاده از طبیعت و محیط زیست و تفریح، شادی و... در آن، تا آن‌جا‌ آزادیم که حقوق دیگران را ضایع نکرده و باعث آزار و اذیت آن‌ها نشویم. طبیعت و محیط زیست و استفاده از آن، به فرد یا گروه خاصی تعلق ندارد؛ بلکه سرمایه‌ای ملی است که همگی به یک اندازه در آن سهیم هستند. حفظ محیط زیست با نهادینه کردن فرهنگ استفاده از آن (گردش، تفریح، شادی، شکار و..) از طریق آموزش در خانواده، مدرسه و... مقدور می‌باشد؛ البته در كنار این فرهنگ‌سازی و آموزش‌ها، وضع قوانین و برخورد جدّی‌ با متخلّفان‌ نیز ضروری می‌باشد.

انتظار می‌رود شهروندان گرانقدر‌مان در سال جدید بیش از پیش در حفظ محیط زیست و نهادینه كردن فرهنگ استفاده از آن تلاش نمایند. در همین راستا بیان پیشنهاد‌ها و توصیه‌های زیر را ضروری می‌دانم:

پیشنهادات:

۱ـ آسفالت، شن‌ریزی یا حداقل جدول‌كشی جاده‌ی گردشگاه‌ها توسط مسؤولان ذیربط

۲ـ ساخت توالت‌های بهداشتی در تفریحگاه‌ها، جهت رفاه حال شهروندان و جلوگیری از آلودگی محیط و...

۳ـ  قرار دادن جایگاه‌های دفع موقّت‌ زباله یا سطل‌های زباله به تعداد و حجم مناسب در تفریحگاه‌ها و مسیرهای منتهی به آن‌ها؛ و جمع‌آوری و دفع روزانه‌ی آن‌ها.

۴ـ توزیع کیسه‌های زباله و پمفلت‌های آموزشی میان مردم در تفریحگاه‌ها و مسیرهای ورودی به آن‌ها، در روزهای تعطیل، به‌خصوص روز سیزدهم فروردین.

۵ ـ برخورد جدّی‌ و قانونی با متخلّفان‌ از قوانین زیست‌محیطی و تخریب‌گران محیط زیست

توصیه‌ها:

۱ـ  آموزش مستمر به اعضای خانواده و اطرافیان، در زمینه‌ی حفاظت از محیط زیست و عدم آلوده کردن آن؛

۲ـ از پرت كردن و پراکندن زباله در مسیر و خود تفریحگاه‌ها و... پرهیز کنیم. زباله‌های تولیدی خود یا زباله‌های قدیمی‌‌ رها شده در طبیعت را در کیسه‌هایی قرار داده و آن‌ها را در جایگاه‌های موقت یا سطل‌ها – در صورت وجود – ریخته، یا با خود به شهر آورده و در سطل‌های زباله قرار دهیم؛

۳ـ جهت کاهش تولید و حجم زباله، در حد امکان از همراه بردن وسایل و ظروف یکبارمصرف خودداری کنیم؛

۴ـ به هنگام عبور از جاده‌های منتهی به تفریحگاه‌ها و نیز خود گردشگاه‌ها، در صورت خاکی بودن مسیر‌ها، جهت رفاه حال گردشگران و جلوگیری از گرد و خاک و ایجاد آلودگی و مزاحمت، با حداقل سرعت حرکت کرده و وسایل نقلیه را در مسیر عبور دیگران پارک نکنیم؛

۵ـ از حرکت با وسایل نقلیه بر روی سبزه و چمن پرهیز نموده و از پارک کردن آن‌ها بر روی سبزه و چمن‌ها خودداری نماییم. متأسّفانه‌ عدم رعایت این مورد باعث آسیب جدّی‌ به فضای سبز بسیاری از گردشگاه‌ها شده است؛

٦ـ پرهیز از لگدمال کردن، کشتن یا آزار و اذیت جانداران موجود در طبیعت؛ به گفته‌ی فردوسی:

میازار موری که دانه کش است             که جان دارد و جان شیرین خوش است

٧ـ از دست زدن به تخم پرندگان و شکستن آن‌ها و تخریب لانه‌ی پرندگان پرهیز کنیم؛

٨ـ از نشستن در کنار چشمه‌سار‌ها که مردم جهت نوشیدن یا استفاده‌های دیگر از آب به آن‌ها مراجعه می‌کنند و همچنین از آلوده کردن ته‌وه‌ن‌نما (ته‌خت تانجی) ـ که یکی از نمادهای بارز مسلمان بودن مردم این دیار می‌باشد ـ خودداری کنیم؛

٩ـ از روشن کردن آتش روی سبزه، بوته‌ها و نزدیک ساقه یا شاخه‌ی درختان پرهیز کرده؛ و در محل آتشدان‌های مورد استفاده‌ی قبلی یا بر روی خاک فاقد گیاه و سبزی، آتش روشن کنیم؛

۱٠ـ وسایل و امکانات روشن کردن آتش (پکنیک، هیزم، زغال و...) را به همراه برده و از قطع کردن و بریدن شاخه‌های درختان یا کندن بوته‌ها و... جهت برافروختن آتش خودداری کنیم؛

۱١ـ بر روی تنه‌ی درختان یادگاری ننوشته و از شکستن شاخه‌های آن‌ها خود داری نماییم.

١٢ـ از دست زدن و تکان دادن نهال‌ها و درختان تازه روئیده یا کاشته شده پرهیز نماییم.

١٣ـ از چیدن و کندن گل‌ها و گیاهان پرهیز کرده و در صورت استفاده از گل و گیاهان خوشبو یا دارویی، از کندن آن‌ها از ریشه، خودداری کنیم؛

١٤ـ به جای چیدن، کندن و لگد مال کردن گل‌های زیبا و محروم کردن دیگران از دیدنشان، از آن‌ها عکس بگیریم و بارها از تماشای آن لذت ببریم؛

١٥ ـ از قضای حاجت در معابر، نزدیک چشمه‌ها و جویبار‌ها و... بپرهیزیم؛

۱٦ـ از آلوده کردن آب‌های جاری خودداری کنیم؛

۱٧ـ از کشیدن سیگار یا‌‌ رها کردن سیگار نیم افروخته در طبیعت پرهیز کنیم؛

۱٨ـ به هنگام بازگشت آتش مورد استفاده را خاموش نماییم؛

۱٩ـ با رفت‌وآمدهای بیجای خود و وسایل نقلیه یا ایجاد سر و صدا (بوق زدن، گاز دادن اضافی، افزایش صدای ضبط صوت، ارگ و...) و ایجاد مزاحمت برای دیگران پرهیز کنیم.

٢٠ـ حریم خانواده‌ها را رعایت کرده و با کنجکاوی، خیره شدن، فیلمبرداری و... برای دیگران مزاحمت ایجاد نکنیم.

٢١ـ نسبت به آلودگی و تخریب محیط زیست، بی‌تفاوت نباشیم و در صورت امکان با روشی حکیمانه و مؤدّبانه‌، تذکّر‌ و آموزش دهیم.

در پایان امیدوارم که همگی در سال جدید با هدفمندی، مدیریت زمان و تلاش و امید، زندگی پر خیر و برکتی داشته باشیم و صمیمانه از خداوند مهربانِ مهروَرز خواهانم که شاهد کاهش ظلم و ستم و نشستن لبخند عمیق بر لبانِ مردمِ مظلوم و محروم باشیم.

پاوه، حیدر غلامی  ٩٧/١/٥